เชื่อหรือไม่ว่าตารางธาตุนั้นได้มาจากความฝัน

หากใครเรียนสายวิทย์มาคงจำตารางธาตุได้ เรียนกันไปหัวปั่นบางคนก็นั่งหลับแล้วเอากระเป๋ามาอาจารย์ไว้ แล้วให้เพื่อนรักคอยพัดวีให้จนหมดคาบ ไม่รู้เมื่อคืนไปเมาที่ไหนมา

พูดเรื่องตารางธาตุ ตารางธาตุที่เราใช้กันในปัจจุบันคิดค้นโดย Dmitri Mendeleev นักวิทยาศาสตร์ เคมีชาวรัสเซีย ในปี 2412 (จำได้ไหมสมัยนั้นเราเรียกชื่อ เมเดเลเอฟ) แล้วพัฒนาเรื่อยมา แต่เปลี่ยนแปลงจากยุคแรกเริ่มไม่มากนักโดยมีธาตุใหม่เพิ่มขึ้น ตอนเรียนคงสงสัยกันอยู่เหมือนกันว่าคนเรามันฉลาดอะไรขนาดนั้น จัดธาตุมันจะเหมาะเจาะเหมาะเหม็ง

สมัยนั้น Mendeleev ได้ค้นพบว่าธาตุบางอย่างคุณสมบัติเฉพาะด้าน ดังนั้นจึงต้องหาวิธีแสดงและจำแนกมันให้ชัดเจน แต่ พ.ศ. 2412 แบบจำลองอะตอมยังคงเป็นดั้งเดิม คือเป็นแบบก้อนกลมๆ (จำไม่ได้แบบจำลองของใคร) ยังไม่มีใครค้นพบอิเล็กตรอนหรือโปรตรอนเลย เพราะทอมสันมาค้นพบอิเล็กตรอนและจำแนกโปรตรอน ก็ พ.ศ. 2440 หลังจากตารางธาตุได้กำเนิดขึ้นนั้นตั้งนาน สมัยนั้น Mendeleev ไม่มีทางรู้คุณสมบัติระดับอะตอมของแต่ละธาตุได้เลย แล้วเขาจัดธาตุลงตารางได้อย่างเหมาะเจาะได้ยังไง

เชื่อหรือไม่ว่าตารางธาตุที่ว่านี้มันมาจากภาพที่เห็นในตอนที่เขาฝันหละ ใช่แล้วหละความฝันตอนที่เขาหลับนี่แหละ…. เขาครุ่นคิดหาวิธีมานานมากว่าจะจัดธาตุเป็นหมวดหมู่ได้อย่างไรเขารู้ว่ามันจะต้องเรียงกันแบบที่เขาได้ทดลองมาแต่ไม่รู้จะจัดให้มันออกมาในรูปแบบอย่างไร

แล้วเขาก็ได้ตารางธาตุอย่างสมบูรณ์แบบที่เขาต้องการ เมื่อวันหนึ่งหลับแล้วฝันเห็นเป็นรูปตาราง พอตื่นขึ้นมาก็รีบดินสอและกระดาษมาร่างตามแบบที่เขาเห็นฝัน แล้วก็ปิ้งขึ้นมาว่าต้องเอาธาตุมาลงในตาราง ก่อนที่เขาจะเสนออย่างเป็นทางการหลังจากได้ศึกษาตารางมาเป็นเวลานาน มีธาตุในตารางเพียงตำแหน่งเดียวเท่านั้นที่เขาแก้ไขต่างจากที่เห็นในฝัน

เขากล่าวว่า “ผมหลับฝันและมองเห็นตาราง ซึ่งมีชื่อธาตุระบุอยู่ในแต่ละช่องตรงอย่างที่ต้องการ”

แหล่งอ้างอิง: https://www.brainpickings.org/2016/02/08/mendeleev-periodic-table-dream/